Ο προσυμπτωματικός έλεγχος για τον σακχαρώδη διαβήτη ενδείκνυται κυρίως για την περίπτωση του διαβήτη τύπου 2. Πριν από τη διάγνωση αυτής της μορφής διαβήτη προηγείται μια περίοδος (που συνήθως διαρκεί μερικά έτη), κατά την οποία τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα δεν φτάνουν στα επίπεδα που παρατηρούνται στον διαβήτη, είναι όμως υψηλότερα από εκείνα που θεωρούνται ως φυσιολογικά. Κατά τη φάση αυτήν, που ονομάζεται προδιαβήτης, είναι αποδεδειγμένο ότι εάν γίνει μια παρέμβαση με στόχο έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής με καλύτερη διατροφή και σωματική άσκηση, είναι δυνατόν ο σακχαρώδης διαβήτης να προληφθεί, ή έστω να καθυστερήσει η εμφάνισή του.
Προσυμπτωματικός έλεγχος είναι ο έλεγχος για την ύπαρξη διαβήτη ή προδιαβήτη ΠΡΙΝ εμφανιστούν συμπτώματα και έχει σκοπό να ανιχνευθούν έγκαιρα τα υψηλά επίπεδα του σακχάρου στον οργανισμό ώστε να εφαρμοστεί η κατάλληλη παρέμβαση. Ο έλεγχος αυτός πρέπει να γίνεται από νεαρή ηλικία σε όλα τα άτομα με προδιάθεση να εμφανίσουν διαβήτη τύπου 2 και συνίσταται σε αιματολογικές εξετάσεις, που περιλαμβάνουν μετρήσεις του σακχάρου και της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (μιας ουσίας στο αίμα, η τιμή της οποίας αντικατοπτρίζει τα μέσα επίπεδα σακχάρου κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων μηνών). Συχνά απαιτείται να διενεργηθεί και «καμπύλη σακχάρου» που ονομάζεται και δοκιμασία ανοχής γλυκόζης. Σε αυτήν, ο εξεταζόμενος λαμβάνει ένα διάλυμα σε μορφή ροφήματος που περιέχει 75 γραμμάρια γλυκόζης. Στη συνέχεια μετρώνται τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα πριν και 2 ώρες μετά τη λήψη (ορισμένες φορές και σε άλλα χρονικά σημεία).
