Ο Διαβήτης Τύπου 1 είναι ο λιγότερο συχνός τύπος διαβήτη (5-10% των περιπτώσεων) και οφείλεται στην καταστροφή των κυττάρων του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη λόγω αυτοανοσίας, δηλαδή από αντισώματα, που – φυσιολογικά – έχουν ως αποστολή την προστασία του οργανισμού από ξένους εισβολείς, όπως τα μικρόβια και οι ιοί. Στο διαβήτη τύπου 1 (όπως και σε άλλα αυτοάνοσα νοσήματα), κάποιος άγνωστος μέχρι στιγμής βλαπτικός παράγοντας παραπλανά το ανοσοποιητικό σύστημα, με αποτέλεσμα να αναγνωρίζει λανθασμένα τα ινσουλινοπαραγωγά κύτταρα ως ξένα, να «επιτίθεται» εναντίον τους και να τα εξουδετερώνει. Στον διαβήτη τύπου 1 υπάρχει κληρονομικότητα, κυρίως όμως υπό την μορφή της προδιάθεσης και όχι κάποιου συγκεκριμένου υπεύθυνου γονιδίου.
Ο διαβήτης τύπου 1 εμφανίζεται συνήθως στην παιδική, εφηβική ή νεαρή ηλικία (χωρίς όμως να αποκλείεται και η εμφάνισή του σε μεγαλύτερη ηλικία) και λόγω της μεγάλης ή πλήρους έλλειψης ινσουλίνης είναι αναγκαία η χορήγηση ινσουλίνης (ινσουλινοεξάρτηση).
Η θεραπεία με ινσουλίνη δίνεται υποδόρια (ο υποδόριος ιστός βρίσκεται ακριβώς κάτω από τη λεπτή στιβάδα του δέρματος) είτε με πολλαπλές (συνήθως 3-5) ενέσεις ινσουλίνης την ημέρα είτε μέσω αντλίας ινσουλίνης. Οι ενέσεις γίνονται με ειδικές πένες, των οποίων οι βελόνες είναι πολύ λεπτές και δεν προκαλούν πόνο. Οι αντλίες ινσουλίνης είναι συσκευές υψηλής τεχνολογίας που χορηγούν την ινσουλίνη με καθορισμένο ρυθμό, ενώ ορισμένες από αυτές έχουν την δυνατότητα να προσαρμόζουν αυτόν τον ρυθμό αυτόματα βάσει των αναγκών του οργανισμού.
Η καλή ρύθμιση του σακχάρου είναι ο σημαντικότερος στόχος για τη σωστή θεραπεία του διαβήτη τύπου 1 (όπως και του διαβήτη γενικότερα). Σήμερα ξέρουμε ότι, ρυθμίζοντας πολύ καλά το σάκχαρο, οι πιθανότητες να προκληθούν βλάβες από τον διαβήτη, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, ελαχιστοποιούνται. Η χάραξη ενός κατάλληλου θεραπευτικού σχήματος και η σωστή εκπαίδευση του ατόμου ώστε να μάθει να διαχειρίζεται μόνο του τον διαβήτη είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για την αποφυγή επιπλοκών από το χρόνιο αυτό νόσημα.
